Radioelektronicy polscy

Majcher Janusz Antoni

    Majcher Janusz Antoni (1929-1982), profesor nadzwyczajny, inżynier elektryk, specjalista miernictwa elektrycznego, jeden z pionierów cyfrowej techniki pomiarowej w Polsce.
    Urodził się 28 XII 1929 w Warszawie jako syn Jana z zawodu stolarza, i Marianny z domu Zadura, prowadzących w tym czasie sklep spożywczy. Uczęszczał do Gimnazjum Zgromadzenia Kupców, a następnie do państwowego Gimnazjum im. St. Staszica, gdzie zdał maturę w 1937 r. W tym roku podjął studia na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej. Studia przerwane przez wojnę kontynuował w latach 1945-48, zdając egzamin dyplomowy w grudniu 1948 i uzyskując tytuł mgr inż. elektryka.
    W czasie wojny pracował jako praktykant elektrochemiczny w Państwowych Zakładach Higieny w Warszawie, a następnie jako informator i kasjer na dworcu Polskich Kolei Państwowych Warszawa Główna. Po wyjściu z Warszawy w październiku 1944 przebywał w Piotrkowie Trybunalskim, gdzie podjął pracę w Gimnazjum Związku Zawodowego Kolejarzy jako nauczyciel matematyki i rysunku technicznego.
    Po powrocie do Warszawy w latach 1945-46 pracował w Biurze Odbudowy Stolicy (BOS), a od 1946 r. do 1954 r. w Państwowym Instytucie Telekomunikacji kolejno jako technik, inżynier laboratoryjny, kierownik sekcji. Jednocześnie w 1947 r. podjął pracę na Politechnice Warszawskiej w Zakładzie Radiotechniki, a następnie w Zakładzie Urządzeń Radiotechnicznych jako młodszy asystent, st. asystent i adiunkt, a od 1954 r. samodzielny pracownik nauki. Od 1955 r. był zastępcą profesora, a od 1961 r. st. wykładowcą. W 1961 r. Majcher otrzymał stopień doktora nauk technicznych na Wydziale Łączności Politechniki Warszawskiej na podstawie pracy Wzmacniacze mocy drgań wielkiej częstotliwości o modulowanej amplitudzie przy jednoczesnym powielaniu częstotliwości, a w 1967 r. tytuł docenta. W 1965 r. Majcher objął kierownictwo Katedry Elektroniki na Wydziale Mechaniki Precyzyjnej Politechniki Warszawskiej. Po włączeniu tej Katedry w 1970 r. w skład Instytutu Budowy Sprzętu Precyzyjnego i Elektronicznego został kierownikiem Zespołu Elektroniki Przemysłowej. W 1979 r. otrzymał naukowy profesora nadzwyczajnego nauk technicznych.
    W latach 1955-57 Majcher był redaktorem działowym miesięcznika "Pomiary Automatyka Kontrola", w latach 1957-58 prowadził wykłady i prace dyplomowe w WAT, a w latach 1958-63 wykłady w Wieczorowej Szkole Inżynierskiej. W latach 1969-71 i 1978-81 pełnił funkcję prodziekana, a w latach 1981-84 dziekana Wydziału Mechaniki Precyzyjnej Politechniki Warszawskiej. Od 1958 r. współpracował z przemysłem jako konsultant naukowo-techniczny w Zjednoczeniu Zakładów Elektronicznej Aparatury Pomiarowej ELPO, a w latach 1963-70 z Komitetem Nauki i Techniki. Brał udział jako ekspert w pracach prowadzonych w ramach miedzynarodowej współpracy krajów RWPG (prace nad "Opracowaniem stacjonarnego urządzenia do nadawania dokładnych sygnałów czasu przy badaniach geofizycznych"). W 1963 r. został powołany na członka Komisji Głównej Automatyki i Pomiarów i wszedł w skład zespołu rozwoju nowych metod pomiarowych i prac badawczych w dziedzinie aparatury naukowo-badawczej, laboratoryjnej i przemysłowej oraz zespołu zagadnień telemetrii i zdalnego sterowania. W tym ostatnim był zastępcą przewodniczącego. Od 1972 r. był członkiem rady naukowej PIE.
    Od 1953 r. współpracował z Instytutem Metrologii Elektrycznej Politechniki Wrocławskiej. W latach 1957-60 był członkiem zespołu specjalistów w komisji nauk Międzynarodowego Komitetu Doradczego CCIR.
    Główną dziedziną działalności Majchra było miernictwo elektryczne i jego zastosowanie, budowa elektrycznych przyrządów i urządzeń pomiarowych, a także zagadnienia modulacji. Działalność Majchra poświęcona była przede wszystkim ścisłej współpracy z przemysłem. Prace inicjowane, merytorycznie kierowane lub wykonywane przez niego dawały z reguły konkretne wyniki znajdujące zastosowanie w praktyce. Były to modele i prototypy przyrządów i urządzeń, najczęściej pomiarowych, produkowanych następnie jednostkowo lub wdrożonych do produkcji seryjnej. Jego działalność dydaktyczna koncentrowała się na "Miernictwie elektronicznym", wykładanym na Wydziale Mechaniki Precyzyjnej.
    Pierwszym działem miernictwa elektronicznego, w którym rozwinął działalność było zastosowanie metod cyfrowych przy pomiarach czasu i częstotliwości. Był jednym z pionierów cyfrowej techniki pomiarowej w kraju. Za prace w tej dziedzinie otrzymał w 1966 r. wraz z zespołem Katedry Urządzeń Radiotechnicznych Nagrodę Państwową I-go stopnia. Drugi dział to pomiary napięć elektrycznych zarówno metodami cyfrowymi jak i analogowymi. Był współtwórcą nowoczesnych przyrządów pomiarowych produkowanych seryjne przez przemysł. Wynikiem współpracy Majchra z przemysłem było m.in. opracowanie i wdrożenie do masowej produkcji multimetrów analogowych typu V639 i V640 (wersja eksportowa) o parametrach odpowiadających wówczas (1972 r.) szczytowym osiągnięciom techniki światowej. Za opracowanie i uruchomienie produkcji kilku typów miliwoltomierzy i woltomierzy cyfrowych i analogowych został wraz z zespołem ELPO wyróżniony nagrodą II-go stopnia w konkursie "Mistrz Techniki - Warszawa 1971".
    W latach 1973-77 współpracował z zespołami opracowującymi w Instytucie Sprzętu Precyzyjnego i Elektronicznego linie technologiczne do produkcji drutów pamięci maszyn matematycznych. Praca ta wykonywana dla Instytutu Maszyn Matematycznych została wyróżniona II nagrodą ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki, medalem na wystawie w Genewie i I nagrodą w konkursie "Mistrz Techniki - Warszawa 1975".
    Większość prac Majchra miała charakter zespołowy. W zespołach był zwykle inicjatorem podjęcia tematu, opracowywał koncepcję rozwiązania zagadnienia i sprawował ścisły nadzór nad wykonaniem, a także opracowaniem programu badań i formułowaniem wniosków z ich wyników.
    Majcher opublikował ponad 30 prac naukowych,w tym 20 indywidualnych. Wyniki prac badawczych referował na wielu konferencjach i sympozjach naukowych i naukowo-technicznych w kraju i za granicą.
    Za pracę dydaktyczną i naukową odznaczony został m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1979), Srebrnym (1954) i Złotym (1973) Krzyżem Zasługi, Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1972), Złotym Odznaczeniem "Zasłużony dla Politechniki Warszawskiej" (1978), Medalem X-lecia PRL (1955), Odznaką Zasłużonego Przodownika Pracy Socjalistycznej (1964), oraz wyróżniony: nagrodą indywidualną III stopnia Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego, nagrodą zespołową Ministerstwa Przemysłu Maszynowego (1953 i 1954), nagrodą zespołową rektora Politechniki Warszawskiej (1965).
    W latach 1949-79 był członkiem Związku Nauczycielstwa Polskiego, od 1980 r. - NSZZ "Solidarność". Od 1981 r. był dziekanem Wydziału Mechatroniki Politechniki Warszawskiej.
    Zmarł w Warszawie 21 I 1982 r., został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 168-III-5). Był żonaty (1942) z Ireną Zofią Łukomską - dr inż. chemik (zm. w 1994 r.), miał syna Krzysztofa (ur. 1951) i córkę Katarzynę Marię (ur. 1955).

Wydział Mechaniki Precyzyjnej Politechniki Warszawskiej, Historia i osiągnięcia, Warszawa 1987;
Archiwa Politechniki Warszawskiej, akta osobowe, sygn. 6902.

[sbtp6]